بافت گیاهان در فضای سبز

طراحی کاشت (قسمت دوم)

بافت دومین عامل کیفیت طراحی در ترکیب کاشت می باشد و ویژگی ای از گیاه است که غالبا از آن صرف نظر شده و مهم محسوب نمی شود اما به شما این شانس را می دهد که تنوع و زیبایی به طرح کاشت خود بدهید. بافت را به صورت روابط بین اندازه شاخ وبرگ و پوشش گیاه و باقی اجزاء گیاه می توان تعریف کرد، اما شما این ویژگی را باتوجه به مسافتی که از آن فاصله گیاه را می بینید باید بررسی و تعیین کنید. در نگاهی دقیق تر می توان گفت که بافت از اندازه، سطح و فضای قرارگیری برگ ها و شاخه ها در فصول مختلف ناشی می شود.

از یک فاصله، بافت به صورت اثر کلی حجم گیاه و کیفیت نور و سایه ظاهر می شود.

 اساسا، بافت وضعیت زبری یا ظرافت، ضمختی یا نرمی، سنگینی یا سبکی و کم پشتی یا پرپشتی (تراکم) می باشد. گیاهانی که بزرگ هستند، زمانی که در فضای محدود و بسته ای دیده می شوند، همراه با فاصله کوچک تر می شوند و در فواصل زیاد با همدیگر ترکیب شده یا ناپدید می شوند. بافت برگها به کیفیت سطح برگ و همچنین فضای قرارگیری و اندازه برگ ها بستگی دارد. برای مثال، برگهای بزرگی که در یک سمت براق هستند و در سمت دیگر سفید هستند، بافت ظریفتر از دیگر برگهای بزرگ دارند که به دلیل اثر نور و سایه می باشد. برگهای قرار گرفته روی دمبرگهای دراز و باریک (ساقه متصل کننده سطح برگ به شاخه را دمبرگ گویند) یا دارای شکل باریک شونده و کشیده، در هنگام وزش نسیم جنبش بیشتری دارند. این جنبش منجر به اثر بیشتر نور و سایه شده و اثر یک بافت ظریف مشخص می شود. برگهای کوچک و دمبرگ های کوتاه، ظاهر زمخت و زبری دارند زیرا جنبش کمتر و تعداد کمتر الگوهای سایه و نور وجود دارد. تراکم شاخ و برگ افزوده به آن، اثر مقاومت ایجاد کرده و شاخ و برگ پراکنده، ظاهر ضعیف تری دارد. الگوهای ایجاد شده به وسیله نور و سایه، بخش مهمی از بافت می باشند. این الگوها از فصلی به فصل دیگر و حتی از ساعتی به ساعت دیگر تغییر می کند. سایه ایجاد شده از گیاهان با بافت ظریف، ضعیف بوده و شدت کمی دارد که به دلیل وضعیت قرارگیری و اندازه توده شاخ و برگ و به دلیل عبور نورخورشید از میان شاخ و برگ می باشد. سایه های ایجاد شده از گیاهان با بافت درشت و زبر، شدید و قوی هستند زیرا شاخ و برگ، بزرگ و متراکم بوده و نور از سطح منعکس می شود. این اثر نور و سایه بر ظرافت یا درشتی و زبری بافت گیاه تاکید دارد. بافت همچنین بسته به سن گیاه تغییر می کند. گیاهان جوان غالبا بافت درشت تر و زبرتر از گیاهان مسن دارند زیرا برگهای بزرگ تر و رشد پرپشت تر و متراکم تری دارند. از آنجایی که گیاهان بسیار قدیمی، شاخ و برگ کوچکتری دارند، بافت معمولی آنها به یک بافت ظریف تر تغییر می یابد. در یک طرح کاشت خوب برای آرایش کاشت با زاویه قائم، معمولا اگر در انتهای بازوها گیاهان با بافت درشت تر قرار گیرند، وجود توده یکپارچه تر گیاهان را تشدید می کند. از مواد گیاهی با بافت و تراکم متوسط برای گروه بندی بوته ها و گیاهان ظریف تر با بافت های ظریف تر در مرکز یا در محل تقاطع دو بازو استفاده کنید. باتوجه به این نقطه کانونی طبیعی، ویژگی جالب توجهی همچون گلها یا اندام را می توان ارایه کرد.

الف) فرم و شکل گیاه، یکی از مهم ترین عوامل کیفیت طرح فضای سبز است. فرمهای اصلی  را در سه دسته اصلی گیاه می توان یافت:

گیاهان علفی

 بوته ها 

 درختان دوپایه.

به همین دلیل، گیاهان هر دسته را به راحتی به صورت یک ترکیب می توان در هم تلفیق و ادغام کرد. ساختار و وضعیت انعکاس نور گیاهان مختلف را بررسی و مطالعه کنید. سعی نکنید که یک گیاه در اشکال مختلف به کار ببرید. انتخاب خود را به چند نوع گیاه محدود سازید که اشکال غالب در طرح را تشکیل می دهند.

ب) شاخ و برگ گیاهان همیشه سبز مخروطی و هرمی به زمین می رسند  و ظاهر جذابی را ایجاد می کند. یک درخت گلدار در دو طرف یک گیاه همیشه سبز ، درشت نمایی شکل مخروطی را تعدیل و اصلاح می کند.

ج) از فرم های بسیار مخروطی یا هرمی که مسلط بر کل ناحیه کشت و کار شده  باشند، اجتناب کنید. درختان همیشه سبز هرمی  (مثل نوئل آبی) تعادل حاشیه بوته کاری شده را از بین می­برد که به دلیل اندازه و رنگ منحصر به فرد آن و قرارگرفتن در مرکز این حالت را تشدید می کند.

د) رابطه مستقیم بین فرم های گیاه و توپوگرافی (پستی و بلندی زمین) وجود دارد. فرم اصلی توپوگرافی در گیاهان بومی منطقه تکرار می شود. برای مثال، اگر شما در منطقه مرکزی شمال آمریکا زندگی می کنید، جایی که فرمهای گرد غالبا وجود دارند ، اطمینان داشته باشید که این فرم ها و اشکال در طرح فضای سبز شما نیز غالب می باشند.

 وقتی که از فاصله دور نگاه می کنیم، بافت گیاه، شامل نور و سایه کل توده و حجم گیاه می باشد.زمانی که همان گیاه از فاصله نزدیک دیده می شود، بافت بوسیله اندازه، سطح و بسته بودن برگ ها و شاخه ها در خلال فصول مختلف تعیین می شود.