Campanulaceae
Dalmation Bell flower
یک پوشش گیاهی زیبا که نگهداری آن آسان است . در روی خاک و صخرهها پهن میشود تا تودههای وسیعی را تشکیل دهد، همچنین روی دیوارها بهصورت یک آبشار بزرگ به نظر میرسد.
رنگ گل
مجموعه خزنده حصیرمانندی را به وجود میآورد که برگهای کوچک مثلثی شکل داشته و خصوصا به وسیله گلهای زنگی شکل به رنگ آبی – ارغوانی از دید ناظران پنهان میشود.
زمان گلدهی
بهار و اوایل تابستان
ارتفاع و گسترش
ارتفاع 20-15 سانتیمتر، گستردگی بیش از 60 سانتیمتر
محل کاشت
در خاک غنی تا متوسط ازنظر حاصلخیزی و دارای زهکشی خوب و در نور کامل آفتاب تا قسمتی سایه بکارید. دربرابر خشکی و حرارت مقاوم است.
کاشت
گیاهان طوقههای فیبری ریشه داده، رشد مییابند و در طول ساقههای پهن شده ریشه میدهند. همچنانکه روی زمین تکیه میدهند، آنها را دربرابر بادهای خشک محافظت کنید.
تکثیر
گیاهان را در بهار یا پاییز تقسیم کنید تا قلمههای نوک را در اواخر بهار تهیه کنید. این گیاهان را از طریق بذور کاشته شده در فضای آزاد یا بسته میتوان تکثیر کرد.
کاربرد در فضایسبز
گلهای زنگی گل استکانی برای باغات صخرهای ودیوارها بسیار عالی میباشند. آنها را در درزها و شکافها بکارید و به انتشار آنها و تشکیل تودههای انبوه نگاه کنید، همچنین میتوان آنها را در جلوی حاشیهها یا در کناره و لبه گلجایها استفاده کرد.
اولین بار این مطلب توسط حسن قربانی قوژدی دانشجوی دکتری علوم باغبانی دانشگاه تهران در سال ۱۳۸۴ در مجله سیمای محیط منتشر شد
نام فارسی: سربرا
نام علمی: Cerbera odollam خانواده گیاهی: Apocynaceae (خانواده خرزهره)
در کشور هند درختی با میوه های سمی وجود دارد که اغلب مردم جنوب و جنوب شرق آسیا جهت خودکشی از آن استفاده می کنند. این گیاه تا ارتفاع حدود 15 متر رشد کرده و دارای برگهایی به رنگ سبز تیره، عصاره ای (شیرابه) به رنگ سفید شیری و گل هایی سفید و بزرگ بابویی مطبوع مشابه یاسمن می باشد. میوه های این درخت در مرحله نارس شبیه میوه کوچک انبه بوده و گاهی اوقات به وسیله کودکان مورد مصرف قرار می گیرد که متاسفانه نتیجه اسفناکی را به دنبال خواهد داشت. این گیاه بیشتر مناطق ساحلی نمک زار و باتلاقی را که از بافت خاکی سبک و شنی – لومی و هوای آفتابی برخوردارند، ترجیح می دهد. جهت استفاده از میوه های این درخت، افراد مورد نظر مغز سفید رنگ این میوه ها را با شکر مخلوط کرده و ما خورند. مرگ حدود 3 تا 6 ساعت بعد از هضم رخ می دهد. مغز میوه این درخت حلوی یک نوع سم انگالوئیدی قومی به نام Cerbrrin می باشد که اسلحه درخت سربرا (Cerbra weapon) نام گرفته و به ترکیبات سمی – گیاهی گروه digoxin (سم موجود در گل انگشتانه) متعلق می باشد. این سم، کانال های یون کلسیم موجود در عضلات قلب را بلوکه کرده و به این ترتیب سیب قطع ضربان قلب می گردد. بروز این عارضه که به صورت ایست قلبی ظاهر می شود، اغلب اوقات کشنده است. به دلیل مشکل بودن تشخیص وجود Cerberin در بدن با استفاده از کالبد شکافی (autopsy)، استفاده از آن توسط نوع بشری خود کشی (Suicide) و یا قتل (Homicide) موسوم شده است. به آمار موجود، در یکی از ایالات هند، تعداد مرگ و میر برآورده شده حاصل از مصرف میوه های این درخت به طور میانگین یک نفر در هفته می باشد. طبق تحقیقات صورت گرفته در جنوب غربی ایالت کرالا (kerala) و در سال 2004، 537 مورد مرگ و میر منتسب به سمیت میوه درخت سربرا در طی 11 سال، بین سال های 1989 تا 1999، گزارش شده است. درخت مذکور مسئول 50 درصد موارد سمیت گیاهی و 10 درصد کل موارد مسموم شد تا در ایالت کرالا می باشد، به طوری که هیچ گیاه دیگری به اندازه درخت سربرا مسئول مرگ و میر به صورت خودکشی نبوده است. بین 70 تا 75 درصد قربانی های حاصل از خودکشی با مصرف میوه های این درخت را زنان تشکیل می دهند. در کشورهای جنوب شرقی آسیا، بذور وقتی این گیاه به منظور دفع حشرات و یا سوختن جهت تامین نور مورد استفاده قرار منی گیرد و در این کشورها به pong-pong یا Nyan مشهور است. یکی دیگر از گیاهان این خانواده، C. venenifera می باشد که در سطح وسیعی از ماداگاسکار رشد می کند و در قرن گذشته به عنوان یک ماده تلخ یا سمی عذاب آور (Ordeal poison) جهت تعیین اتهام یا بیگناهی گرده های متهم به توطئه علیه پادشاه وقت مورد استفاده قرار گرفته است.
خط
آیا می دانید در طبیعت خط وجود ندارد و آنچه که ما خط می پنداریم حاصل خطا های دیدگانی ماست که در اثر عدم انقطاع سطح، رنگ یا بافت به وجود آمده است؟
در واقع خط پیش فرضی از این خطای بصری است که ما برای بیان شکل و فرم ترسیم می کنیم به همین علت خط ساده ترین عنصر ترسیمی است که برای بیان داشته های ذهنی طراح و عرضه آن به مخاطب بر صفحه ایجاد می گردد.
کاندینسکی خط را کنش جاندار ذاتی می داند که توسط حرکت خلق می شود.
به بیان ساده تر خط از حرکت نقطه حاصل می شود که فقط در ترسیم دوبعدی آن را می توان خلق نمود.
از نظر فلسفی نیز خط ماهیتی حرکتی دارد برخلاف نقطه که ایستاست، خط از لحاظ دیدگانی می تواند جهت، حرکت و رشد را بیان نماید.
در فضای سبز، معماری حتی نقاشی خط عملکردهای بصری زیرا را دارا می باشد.
اتصال و ارتباط
خط می تواند دو نقطه یا فضا را به هم وصل نماید، گاهی ممکن است حضور فیزیکی آن عینی نباشد همان طور که دو نقطه محوری را به وجود می آورند که ناپیداست ولی ذاتی خطی دارد.
نگهدارنده و ایجاد تعادل
خط می تواند علامتی از توازن و تعادل را به وجود آورد که دو عنصر طرح را در حالتی پایدار نگه دارد.
جمع و احاطه کننده
خط می تواند با چرخش به دور چند عنصر آنها را در ارتباط باهم تعریف نماید اما پیوند عناصر باهم به هویت ذاتی آنها، مربوط می شود.
انقطاع بصری
خط می تواند با حرکت خود از میان عناصر آنها را قطع نموده و هویتی جداگانه دهد حتی می تواند با عبور از عناصر با وجود قطع آنها، بین عناصر مجزا پیوند برقرار نماید.
تعریف کننده
خط می تواند لبه ها را تعریف نموده و حتی به سطوح شکل دهد و یا می تواند سطوح را از هم تجزیه نماید به عنوان مثال چنانچه ردیف گل کاری خود را با زاویه ای مطلوب در یک سطح ایجاد نمایید یا می توانید حالتی از مکعب را به بیننده القا کنید.
هرچه خط طولانی تر باشد تاثیر بیشتری از خود برجای می گذارد خط می تواند ضعیف، قوی، موزون یا درهم باشد اما چیزی که موجب می شود به وسیله بیننده درک شود طول آن است و هرچه نسبت طول به عرض آن نمود و تداوم بیشتر داشته ثبات بیشتری خواهد داشت بنابراین در یک پارک مسیرهای درجه یک، تاثیر بیشتری بر کل طرح خواهند داشت به گونه ای که سایر اجزا را پیرامون خود سازمان می بخشد.
جهت خط بر نقش خط در یک ترکیب بصری نیز تاثیرگذار است یک خط عمودی مانند سرو شیراز حالتی از توازن با نیروی جاذبه را القا می کند و احساسی از امنیت و استواری را تداعی می سازد خط افقی معرف ثبات، تعادل یا تداعی کننده سطح زمین و استراحت است.
خط مایل حالتی از ناپایداری و عدم تعادل را القا می کند اما پویاتر از خط افق و عمود است.
در طراحی پارک و منظر خطی که به صورت فرضی در طرح وجود داشته باشد خط محور خوانده می شود این خط گرچه عینی نیست اما از آنجا که به وسیله دو نقطه فرضی در فضا به وجود می آید عناصر را به طور متقارن حول خود آرایش می دهد.
خط محور دراغلب باغ ها، پردیس ها و بناهای تاریخی قابل درک بوده و حتی در باغسازی ایران با محور آب مورد تاکید قرار گرفته است.
برخلاف معماری که خط در فضایی سه بعدی و درون یک بنا شکل می گیرد در فضای سبز خط و خط محور عینی تر است.
خط گاهی بر بافت نیز تاثیر می گذارد اما میزان این تاثیر به بار بصری، جهت و فاصله آن از بیننده بستگی دارد این حالت بیشتر در معماری اتفاق می افتد.
آیا می توانید برای هریک از حالات بیان شده تصویری بسازید؟ یا تصویری عینی برای تداعی بیشتر ارایه کنید؟
منتظر نظرات شما هستم:
shariati83@yahoo.com
cruciferae
هر کلم دکمهای شبیه به کلمهای کوچک میباشد. آنها را باید آخر فصل برداشت کرد. سرما مزه آنها را شیرین میکند.
بهترین اقلیم کاشت
به صورت یک سبزی زمستانه کاشته میشود. مناسب اقلیمهای گرم نمیباشد. نیاز به آفتاب کامل دارد.
شرایط ایدهآل خاکی
به خاکی دارای زهکشی خوب و حاصلخیز با مقدار کلسیم کافی نیاز دارد.
نکات پرورشی
نیاز به فصل رشد طولانی داشته و زمانی که در هوای سرد بالغ میشود، بهترین محصول را ایجاد میکند. باغبانهایی که سبزیجات دارای فصل رشد کوتاه را کشت میکنند، نشاءها را زمانی میکارند که نور دیگر محصولات بهاره را میکارند. در سایر نواحی باید تا اواخر بهار صبر کرد. فواصل کاشت از هم 60 سانتیمتر میباشد و علفهای هرز را جین کرده یا مالچ استفاده میکنند. برگهای فوقانی (راسی) را حذف کنید تا رشد جانبی تحریک شود.
جلوگیری از آفات و بیماریها
از تناوب کشت یا محصو.لات غیر از خانواده کلم استفاده کنید تا از بیماریهای ویروسی و قارچی خاکزی جلوگیری شود. از پوششهای ردیفی استفاده کنید تا سوسکهای بالدار، کرم کلم و کرم ریشه یا BT برای کرم کلم از بین ببرید. آبیاری را خوب انجام دهید و در خاک حاصلخیز پرورش دهید تا حساسیت گیاه نسبت به شتهها را کاهش دهید.
تعداد روز تا بلوغ
90 تا 120 روز لازم است گیاهان بالغ دربرابر سرمای شدید مقاومت میکند.
برداشت و انبار
نخست دکمههای پایینتر را برداشت کنید و عمل برداشت را هر زمان تا اوایل زمستان میتوان انجام داد. برداشت را قبل از انجماد زمین به اتمام برسانید. دگمههای برداشت شده را خوب منجمد کنید.
CONVOLVULACEAE
DWARF MORNING GLORY
پرورش این گیاه یکساله متراکم و بادوام، ساده است این گیاه از اواسط تابستان تا اوایل پاییز گل میدهد. کولیتوار “Royal Ensign" این گیاه گلهای آبی پررنگی دارد که وسط آنها سفید و زرد است.
این گیاه برگهایی سبزرنگ و انبوه دارد که فرم آنها از باریک تا بیضی شکل متفاوت است و بر سر آنها گلهای زیبایی به شکل شیپور به عرض 7/3 سانتیمتر میشکفد. رنگ بخش بیرونی این گلها ارغوانی، آبی تیره و وسط آنها سفید درخشان و گلویی ((throat آنها زرد روشن است.
ارتفاع تا 30 سانتیمتر؛ گستردگی 20 تا 45 سانتیمتر.
بهترین محل پرورش؛ شرایط آفتاب کامل با خاک معمولی با زهکشی خوب است هرچند این گیاهان سایه سبک را نیز تحمل می کند.
برای زودترین گلدهی 6 هفته قبل از آخرین یخبندان دانهها را بنشانید. شب تا صبح دانه را خیسانده، بعد آن را در گلدانهای توربی مجزا در عمق 6 میلیمتری بکارید. Dwarf morning glorg از دانهای که پس از آخرین یخبندان مستقیما در باغ کاشته شده باشد هم به راحتی رشد و پرورش مییابد. نشاهای باریک را با فاصله 20 سانتیمتر از یکدیگر بکارید. دور این گیاهان جوان قیم بگذارید تا از ساقههای آنها محافظت کنند. در دورههای زمانی خشک آنها را آبیاری کنید. برای طولانی کردن فصل گلدهی، گلهای پژمرده را بچینید.
این گل را در نزدیکی قسمت جلویی بسترها و مرزهای گل یا در باغهای کانتینری بکارید. اگر به حالت آبشاری از جعبههای گل جلو پنجره و سبدهای معلق آویزان باشد جذابیت خاصی پیدا میکند.
ترکیب طراحی منظر با باغبانی کاری پیچیده است اما جذابیت آن بسیار زیاد است. تصور کنید که منظره ای زیبا را در کنار ویلای خود ایجاد کرده اید و می خواهید هر روز بخشی از محصولات خود را که در آن تولید کرده اید را در آشپزخانه مصرف کنید، فکر می کنید با چه مشکلاتی روبه رو خواهید بود؟
ابتدا آن که اصلا دلتان می آید طرحی را که ماه ها برای آن زحمت کشیده اید خراب کنید و یا احتمال آسیب دیدن به کلیت طرح را را با برداشت محصول فراهم آورید؟
آیا می توان از توت فرنگی ارگانیکی که بدون سمپاشی تولید کرده اید و هر روز مثل چلچراغ می درخشد چشم پوشی کنید و لب به آن نزنید تا خراب شود؟
آیا باغ آشپزخانه ای را فقط با هدف زیبایی یا باهدف تولید محصول می توان احداث کرد؟
به ده ها دلیل و سوال دیگر ایجاد باغ آشپزخانه ای (از ابعاد منظر سازی، باغبانی، اقتصادی، اجتماعی و روانشناسی و ... ) کاری پر زحمت است اما زحمتی که بیشترین نشاط و انگیزه را در درون خود پنهان کرده است که می تواند ما را برای پذیرش همه زحمت ها آماده و مصمم سازد.
شاید مثال هایی که تصمیم به ارایه آن ها دارم و تصاویر ی که در مورد آن ها صحبت می شود موارد خارجی باشد اما در کشور ما پیشینه ای به درازا تاریخ می تواند داشته باشد که متاسفانه در عصر حاضر به خاطر زندگی شهرنشینی و به ویژه آپارتمان نشینی به دست فراموشی سپرده شده است.
باغ آشپزخانه ای( (kitchen gardenدر اغلب شهر های ما با عنوان "باغچه" و به واژه کتولی "لته" – واژه ای از گویش شمالی- خوانده می شود و نیاز به تحقیق بیشتر دارد که من هنوز فرصت مطالعه آن را پیدا نکرده ام.
آیا دوست دارید نمونه هایی از یک باغچه آشپزخانه ای را ببینید و با شیوه های طراحی آن آشنا شوید؟
برای ارزیابی اینکه ایم موضوع مورد علاقه دوستان واقع شده یا خیر فعلا از ارایه ادامه مطلب خودداری می کنم ، لطفا در صورت علاقمندی به دریافت مطلب کامنت بگذارید
در زیر دو تصویر ارایه شده است و در اینده برای علاقمندان به احداث باغچه آشپزخانه ای همه گیاهانی که در طرح وجود دارد معرفی می شود تا باز تولید آن ممکن گردد.
RANUNCULACEAE
ROCKET LARKSPUR
رقم های بلند rocket larkspur ممکن است برای راست ایستادن نیاز به تکیهگاه داشته باشند، اطراف این گیاهان را قیم بگذارید تا آنها را در ضمن رشد نگهدارند.
این گیاه یکساله بادوام را بهخاطر گلهای زیبایی که دارد پرورش میدهند. این گیاه ساقههای بلندی با برگهایی به رنگ سبزروشن دارد که با ظرافت از هم جدا شدهاند. خوشههایی از گلهای ارغوانی ـ آبی، سرخ، صورتی یا سفید در نوک ساقهها از اواخر بهار تا سراسر تابستان میشکفند. پشت هر گلی یک برآمدگی خمیده وجود دارد.
ارتفاع 30 سانتیمتر برای انواع کوتاه، کولیتوارهای بلند تا 2/1 متر؛ گستردگی تا 30 سانتیمتر.
آفتابگیر؛ خاک معمولی با زهکشی خوب، و مواد آلی افزودنی.
با بذرافشانی مستقیم در باغ به بهترین شکلی رشد میکند. دانه را در فصل پاییز یا اوایل بهار در عمق 6 میلیمتری بکارید. اگر میخواهید در فضای بسته کار کشت جوانهها را آغاز کنید، دانه را در 6 تا 8 هفته قبل از آخرین یخبندان در گلدانهای توربی جداگانه بکارید، در اواسط یا اواخر بهار جوانهها را بیرون ببرید. گیاهان را تنک کنید یا آنها را در فواصل کاشت 20 تا 30 سانتیمتری بکارید.
از این گلهای خوشهای برای افزودن ارتفاع و رنگ به بسترهای گل، مرزها و باغهای کلبهای استفاده کنید. در ترکیب با چندسالهها خوب و زیبا بوده و دستهگلهای بینظیری از آنها میتوان ساخت.
گلهای فصلی در باغ شما
بهعلت تنوع فراوان گلهای فصلی شناسایی انواع فراوان آنها زمان زیادی از عمر شما را به خود اختصاص خواهد داد. با گسترة فراوانی از رنگ، ارتفاع، عادات رشدی و زمانهای شکوفهدهی، برای هر منظور و هر نوع باغی میتوانید یک گل فصلی پیدا کنید.
اگر به دنبال روشهای جالبی برای لذت بردن از این گیاهان در حیاط و یا باغ خود میگردید، ما برای شروع چند پیشنهاد به شما ارایه میکنیم، برخی از باغبانهای مبتدی از پارکها و باغهای عمومی برای طراحی خود الهام میگیرند. از آنجا که پارکها با استفاده از رنگهای زیبای تابستانی گلهای فصلی در باغچهبندیها، ردیفها یا خطوط گلکاری شده مورد توجه قرارمیگیرند، این نمایشهای چشمگیر یک مبتدی را تشویق به تجربه چند گیاه در منزل میکند که اغلب به صورت اجتناب ناپذیری همان طرح ردیفی را در خانه خود پیاده میکنند، متاسفانه گرتهبرداری (تقلید) از گلکاریهای بزرگ عمومی و استفاده از آن در باغ خانگی به ندرت رضایت بخش میباشد. چون در مقیاس کوچک بودجه صرف شده بهصورت اجتناب ناپذیری بسیار افزایش خواهد یافت. و شما مجبور خواهید بود برای گیاه، آمادهسازی خاک و نگهداری باغچه، مبالغ زیادی بپردازید که عاقلانه نیست. طرحهای رسمی و منظم و ردیفی که در یک باغ یا پارک عمومی ممکن است زیبا باشد، در یک باغچه کوچک و شخصی خیلی یکنواخت و زشت به نظر میآید. استفاده از ردیفهای گلکاری فقط در چند مورد مناسب و بجاست: در طول پیادهروهای منتهی به ورودی مورد نظر، به صورت لبهگذاریهای مارپیچ برای معین کردن مسیرها و بسترها یا برای ایجاد یک باغ منظم، برای اینکه با یک ساختمان به خصوص هماهنگی داشته باشند. اما بسیاری از ما دور گیاهان باغچه میکشیم، چون به مهارت خودمان در طراحی اعتماد نداریم. یک خط مستقیم مانند یک شرط با اطمینان به نظر میرسد، بنابراین در این حد میمانیم و هرگز فراتر نمیرویم. اگر کمی خلاق باشید، از راههای زیادی که توسط آن میتوانید گلهای فصلی را به باغچه اضافه کنید تعجب خواهید کرد.
فقط گلهای فصلی
در بعضی مکانها، ممکن است که تصمیم بگیرید که فقط یک بستر از گلهای فصلی داشته باشید. گیاهانی را که بهطور ویژه پرورش داده و یا بهطور انحصاری بهخاطر ارتفاع یا رنگ انتخاب میشوند، برای این نوع طراحی ایدهآل میباشند. این گلهای فصلی انبوه و یک شکل مانند گل آهار Zinnia spp. ، همیشهبهار Calendula spp. و سلوی پاکوتاه Salvia sp.، چه در کاشت خطی و چه به صورت تودهای در اشکال هندسی، به خوبی با یکدیگر تناسب داشته و تعادل مناسبی برقرار میکنند. یک توده تکرنگ از گلهای فصلی مختلف که بهصورت انبوه با یکدیگر کاشته شدهاند، میتوانند تاکیدی را در یک چشمانداز ایجاد کنند. این نوع کاشت برای مناظری که در فواصل دور قرار دارند، (مانند منظرهای که از خیابان دیده میشود)،علامتگذاری مسیرهای اصلی یا دروازههای ورودی و یا برای هدایت نگاه و توجه بیننده به یک در و یا راه ورودی، میتواند مفید میباشد.
اما توجه داشته باشید از رنگ تندی که توجه را خیلی جلب کند، استفاده نشود. طبق استانداردهای موجود پوششی با شمعدانی قرمز و یا سلوی سرخ، بهطور قطع جای زیادی برای رشد و توسعه خود میتواند داشته باشد. رنگهای تند ممکن است، برای چند هفته اول جالب باشد؛ اما وقتی برای چندماه متوالی در دید بیننده قرار گیرند، آرامش اعصاب را به هم میزند. با تغییر دادن رنگ اصلی (مانند درجات متفاوتی از رنگ قرمز یا صورتی) یا اضافه کردن تاکیداتی با طیفهای رنگی مکمل یا متضاد (مانند گل همیشهبهار با رنگ زرد کمرنگ که همراه با اطلسی با رنگ بنفش تند) تصویر ایجاد شده در فصل گلدهی بسیار جالب خواهد بود.
درتصویر زیر
گل همیشهبهار Marigolds عموما جزو یکسالههای نیمهمقاوم طبقهبندی میشود. این گلها هوای گرم را ترجیح میدهند اما میتوانند از سرمای سبک در فصل پاییز هم جان سالم به در ببرند.
تصویر زیر
شاهپسندهای ارغوانی همراه با شمعدانیهای قرمز، در حالی که گلهای همیشه بهار زرد در پس زمینه قرار دارند. از آنجا که گیاهان با ارتفاع مشابه یکدیگر انتخاب شدهاند، انتقال توده رنگها به چشم بیننده بهطور موثری انجام میشود.
گلهای فصلی چندساله
ممکن است وقتی پی ببرید که بعضی از متداولترین گیاهانی که بهعنوان یکساله میشناسید، در حقیقت گیاهان دایمی هستند، متعجب شوید. گیاهان زیر در بیشتر مناطق بهعنوان یکساله زندگی میکنند، اما همین گیاهان در نواحی معتدل، با آب و هوای ملایم و بدون یخبندان زمستانی نیز میتوانند بهصورت چندساله زندگی کنند.
1. Argyranthemum frutescens مارگریت
2. Begonia Semperflorens – Cultorum hybridبگونیا
3. Bellis Perennis مینای چمنی
4. Catharanthus roseus
5. Dianthus chinesis میخک چینی
6. Erysimum cheiri گل شببو
7. Eustoma grandiflorum
8. Gazania hybridsگازانیا
9. Heliotropium arborescens گل آفتابگردان
10. Impatiens Wallerana گل بیحوصله
11. Mirabilis Jalapa گل لالهعباسی
12. Pelargonium hortorum شمعدانی
13. Rudbeckia hirta کوکب کوهی
14. Salvia farinacea سلوی (مریمگلی)
15. Salvia splendens نوعی سلوی
16. Senecio cineraria زلف پیر
17. Solenostemon scutellarioides حسن یوسف
18. Torenia fournieri
19. Verbena hybrida شاهپسند باغی
20. Viola wittrockiana بنفشه
گلهای فصلی به عنوان گیاهان تاکیدکننده
گلهای فصلی بهخاطر رشد سریع و ارزان بودن برای ایجاد سریع رنگ در باغهای تازه احداث شده، ارزشمند میباشند. اما این نکته را نیز فراموش نکنید، این گلهای فصلی میتوانند جذابیت چشمانداز را نیز بهخوبی افزایش دهند.
تکرار کاشت یک نوع خاص از گلهای فصلی یا استفاده از یک رنگ معین گل، میتواند توجه را به درختچهها و درختانی که از قبل در آن مکان کاشته شدهاند، جلب کند و مناظر را به هم متصل کند. تجربه کردن با رنگها و ترکیبات جدید، بدون ایجاد هزینه، تغییر چارچوب در طرح هرسال یک پیچیدگی جدید به منظره ارایه میدهد. همچنین اضافه کردن گلهای فصلی باعث روح دادن به حاشیههایی میشود که قبلا با گیاهان دایمی و ثابت کاشته شده است. بعضی از طراحان ممکن است به حذف گلهای فصلی در کاشتهای گیاهان علفی خود فکرکنند (فقط گیاهان دایمی بکارند)، در حالیکه بسترهای مملو از گیاهان دایمی ممکن است در کنار گیاهان بزرگتر زشت بهنظر برسند، ولی گلهای فصلی وقار و ظرافتی دارند که در میان دیگر گیاهانی که در حاشیه کاشته میشوند، بهخوبی جلوهنمایی میکنند.
گل انگشتانه (Digitalis purpurea)
ختمی یک ساله (Alcea rosea) و
کوکب کوهی (Rudbeckia hirta) چند گیاه یکساله و دوساله هستند که به خوبی با گیاهان دایمی تلفیق میشوند. گلهای فصلی دارای دوره شکوفهدهی طولانی، میتوانند تنوع رنگ زیادی را برای پرکردن جای گلهای ریخته گیاهان دایمی، ارایه دهند. وقتی میخواهید تصمیم بگیرید چه گیاهانی را همراه با گلهای فصلی باغ بکارید، ذهن فقط به گیاهان دایمی فکرنکنید. در یک باغ ییلاقی که انواعی از گیاهان زینتی را دارد میتوانید گلهای فصلی را با انواع دیگر گیاهان مانند گلهای پیازی، درختچهها، گراسهای زینتی گیاهان دارویی و معطر، درختان و هر چیز دیگری که به نظرتان جالب میآید ترکیب کنید. در اینجا هیچ قانونی وجود ندارد به آسانی میتوانید هر گیاه را در جایی قرار دهید که بهخوبی رشد میکند و میتواند زیبایی گیاه همسایهاش را تکمیل کند. همچنین گلهای فصلی میتوانند با اضافهکردن رنگ یا حس به یک باغ سنتی سبزیجات پس از برداشت محصول در اول فصل تازگی ببخشند. بعضی گلهای فصلی مانند لادن (برگ خوراکی آن در دلمه بکار میرود،) آفتابگردان و لوبیاهای رونده قرمز علاوه بر طعم خوب و خوراکی بودنشان، از نظر ظاهر، زیبا نیز میباشند.
در تصویر زیر
کتان زینتی linaria spp که یک گل فصلی پررشد و بوتهای میباشد. گلهای رنگی این گیاه مدت طولانی خود را به نمایش میگذارد که همین امر آنرا بهعنوان یک گیاه مناسب برای کاشت در بستر باغچه ارزشمند میسازد.
در تصویر زیر
ترکیب کردن گلهایی با رنگهای متفاوت از یک گیاه، تنوع و جذابیت را به این توده گیاه کاشته شده (nemesia) بخشیده، یک گلفصلی حساس به سرما که بهخاطر گلهای زیبایش کاشته شده است.
گلهای فصلی در گلدان
یکی از راحتترین و متداولترین راههای ایجاد جذابیت برای هر باغ گلدانها میباشند، این گیاهان میتوانند از سالی به سال دیگر و حتی در هر فصل فرق کند. بهطور نمونه گل بنفشه میتواند در فصول خنک کاشته شود، درحالیکه گل ابری یا شمعدانی میتواند در طول گرمای تابستان جانشین آن شود. یک گلدان بزرگ که لبریز از انواع گیاهان برگ زینتی و گلداری است که به دقت انتخاب شدهاند، یک راه کلاسیک برای نمایش گلهای فصلی میباشد. حتی با گلدانهای کوچک میتوانید صدها ترکیب مختلف برای روح بخشیدن به پلها، حیاطها و بالکنها ارایه کنید، همچنین میتوانید از گلدانهای چندگانهای که یک طرح را در باغتان تکرار میکند یا طرح کاشت را برای تنظیم یک حالت جدید عوض میکنند، استفاده کنید. به جای ترکیب چند گیاه در یک گلدان بزرگ، چند گلدان کوچکتر از گیاهان منفرد را گروهبندی کنید. این راه خوبی برای دستهبندی رنگها، برداشتن رنگهای غالب از کنار بسترها و یا سعی در ایجاد ترکیبات رنگی جدید است.
در تصویر زیر
در تصویر زیر
در تصویر زیر
اگر از گلهای معطر لذت میبرید، میتوانید گیاهان نخود شیرین و سایر گلهای فصلی معطر را در بستر یا حاشیهها با هم بکارید. همچنین گلهای بریده آنها بسیار دلانگیز میباشد.
گلهای فصلی برای باغهای معطر
برای اکثر باغها، رایحه یک عامل مهم در هنگام تصمیمگیری برای انتخاب نوع گل فصلی و مکان قرارگرفتن آنها به شمار میرود. (Lobularia maritima) در یک بعدازظهر گرم بوی عسل میدهد، در حالیکه شببو (Matthiola longipetala subsp. bicornis) بوی ملایمی در نسیم بعدازظهر ایجاد میکند. همچنین شکوفههای معطر در گلدانها و یا بسترهای قرارگرفته در کنار پنجرهها و یا درهای خروجی بسیار لذتبخش میباشند. اگر به طور معمول بعدازظهرهای تابستانی را در بیرون از منزلتان میگذرانید، این گونه گلها که تنها در بعدازظهر رایحه خود را پخش میکنند، برای شما مناسب نیستند.
گلهای فصلی مناسب برای گل بریده
اگر از آوردن گلهای بریده باغ به داخل منزلتان لذت میبرید، پیشنهاد میشود قسمت جداگانهای را در باغ، برای این منظور در نظر بگیرید. با این شیوه میتوانید بدون آسیب رساندن به چشم انداز حیاط به طور مداوم گل بریده تهیه کنید. گلهای فصلی مناسب برای گل بریده تعداد زیادی گل تولید میکنند که بعد از برش به خوبی داخل منزل باقی میمانند. این گلها شامل گل آهار ـ گل میمون ـ گل ستارهای ـ گل همیشهبهار ـ مینای چمنی و گل زبان در قفا (Consolida ambigua) میباشند. همچنین برخی گلهای معطر یک جای ماندگار در گلآرایی برای خود باز میکنند این گلها هیچوقت پژمرده نشده و نمیریزند. چنین گلهایی گل خشک نامیده میشوند، مانند لیمونیوم(Limonium sinuatum) – گل تکمهای (Gomphrena globosa) و گل کاهی (Bracteantha bracteata) یکی از اجزای مهم اینگونه باغها به شمار میروند. زیرا زیباترین دوره زندگی آنها در فصل زمستان و در زمانی است که خشک شده و روی گیاه باقی میمانند. این گیاهان در گلآرایی به عنوان گلخشک در سبدهای گل به کار رفته و ارزش خاصی به آنها میبخشند.
آوردن گلهای فصلی به باغ
پرورش گلهای فصلی ساده میباشد، زیرا آنان با شرایط متفاوتی سازگار هستند و راهحلهای مناسبی را برای رفع کاستیهای باغ در اختیار قرار میدهند. مثلا اگر شما تازه به منزلی نقل مکان کردهاید، میتوانید باغچه منزل را با گلهای فصلی برای یک و یا دو سال پر کنید و در این مدت در مورد گیاهان دایمی و طرح نهایی منظرهتان تصمیم بگیرید. یا اگر یک منزل را اجاره کردید، پرورش دادن گلهای فصلی باعث زیبایی حیاط شما میشود؛ بدون اینکه مجبور شوید سرمایهگذاری دایمی کنید. گلهای فصلی برای باغها و پارکهای شهری بسیار مناسب میباشند، چون میتوانند فضاهایی متراکم از انبوه گلها ایجاد کنند و نتایج سریعی را در مکانهایی که گیاهان دیگر رشد ایدهآلی ندارند، سبب شود. یکسالهها و یا دوسالههای بلندمانند گل انگشتانه وگل ختمی و پیچکهای یکساله مانند نیلوفر پیچ میتوانند بهصورت بسیار مناسب به عنوان پردهای موقت، مناظر ناپسند و غیرمتعارف و یا پرچینهای نازیبا و کندههای درخت یا منظره حیاط همسایه را پنهان کند.
ایدههای زیادی در مورد کاربرد موثر این گیاهان ذکر شده است.
بذرگیری از یکسالهها و دوسالهها
اگر باغبانان از بذرگیری و رویش مجدد یکسالهها و دوسالهها لذت میبرند، جدای از دردسرساز بودن این تکرار هر ساله، دوام و قدرت تحمل نسبت به شرایط متفاوت و منظره زیبایی که در محوطهها به صورت غیرمنتظره ایجاد میکنند، باعث رضایت خاطر باغبانان میشود. این نوع بذردهی بستگی به ناحیه کشت شده دارد، در زیر تعدادی از گیاهان بذر دهنده آمده است: جدول 2
1. Alcea rosea (hollyhock) گل ختمی یکساله
2. Amaranthus caudatus (Love Lies bleeding) تاج خروس
3. Calendula officinalis (Pot marigold) همیشهبهار
4. Centaurea cyanus (cornflower)گل گندم
5. Cleome hasslerana (cleome) گل عنکبوتی
6. Consolida ambigua (rocket larkspur) زبان در قفا
7. Coreopsis tinctoria (Calliopsis) گل اشرفی
8. Cosmos bipinnatus (Cosmos) گل ستارهای
9. Digitalis purpurea (foxglove)گل انگشتانه
10. Eschscholzia californica (California poppy)شقایق زرد
11. Helianthus annuus (Common sunflower) گل آفتابگردان باغی
12. Iberis umbellata (annual Candytuft) ایبریس
13. Impatiens balsamina (garden balsam) گل حنا
14. Ipomoea tricolor (morning glory) نیلوفر پیچ
15. Lobularia maritima (sweet alyssum) آلیسیوم شیرین
16. Lunaria annua (honesty)کتان زینتی
17. Mirabilis jalapa (four o’clock) لاله عباسی-گل ساعت چهار
18. Myosotis sylvatica (forget-me-net) فراموشم مکن
19. Nicotiana alata (flowering tobacco) تنباکوی زینتی
20. Nigella damascena (Love-in-a-mist) / Damascena شونیز گونه (سیاه دانه)
21. Papaver rhoeas (corn poppy) رز آفریقایی (پاپاور)
22. Portulaca grandiflora (rose moss) خرفه خزهگونی
23. Sanvitalia procumbens (creeping zinnia) آهار خزنده
24. Tanacetum Parthenium (feverfew) مخلصه
25. Tithonia rotundifolia (Mexican sunflower) آفتابگردان مکزیکی
26. Tropaeolum majus (nasturtium) آب تره
27. Verbascum bombyciferum (mullein) گل آهار برگ باریک
28. Zinnia angustifolia (narrow – Leavedzinnia) گل آهار
29. Zinnia elegans (zinnia) گل آهار
در تصویر زیر
نیاز به مانع دارید که اطراف منظره بکشید تا زمانیکه بتوانید دور آن را حصار یا پرچین بکشید؟ از یکسالهها یا بلندی مثل پنجهعلی (Digitalis purpurea) foxgloves استفاده کنید.
در اینجا گلهای فصلی مانند اطلسی و آفتابگردان (Helichrysum petiolatum) به خوبی با درختچههای همیشه سبز کاشته شده در گلدان ترکیب شدهاند. یک باغچه شخصی با داربست و حوضچهای که به وسیله گلدانهایی با گیاهان یکساله در میان بوتهها، علفهای زینتی و پیچک، پر شده است. آنها با سایه روشنهای مختصری که ایجاد میکنند باعث جذابیت طرح خواهند شد.
قبل از ورود به مبحث طراحی فضای سبز ذکر این نکته ضروری است که هیچ کس در دنیای طراحی تنها با خواندن مطالب پیرامون فضای سبز نتوانسته است آثاری خلق کند که قابل بحث باشد بنابر این ابتدا با اولین درس یعنی آشنایی و دوستی با مداد و کاغذ را باید آموخت و هر روز ساعتی از وقت ارزشمند خود را با طراحی پر نمود.
پس کاغذ روزنامه باطله را بر دارید و با مداد B6 انگشتان(خط کشیدن بر روی خطوط در یک ستون) مچ دست( خط کشیدن بر روی خطوط چند ستون) و با زوی خود را تمرین دهید . البته چشم را از نوک مداد بر ندارید و خط خود را دنبال کنید این کار باید مرتبا تکرار شود تا چشم و دست شما با هم هماهنگ گردد، تمرین های دیگری که به هماهنگی چشم و دست شما کمک می کند را از بین نوشته های نوسیدگان و طراحان برجسته انتخاب کنید و با اطمینان از اینکه به نتیجه ای عالی دست خواهید یافت ادامه دهید.
بدانید که: برای اینکه بتوانید طرحی قوی و ماندگار ارایه دهید نیازمند تمرین و ممارست هستید بنابراین لازم است از تمام عناصر و مفاهیم طراحی آگاه باشید و چشم و ذهن خود را همیشه آماده دریافت آنها و دست خود را توانا در پیاده کردن دریافت های خود سازید.
دی کی چینگ می گوید مرحله اول هر روند طراحی شناخت شرایط احتمالی و تصمیم گیری برای یافتن راه حل آن می باشد و مهم تر اینکه طراحی، عملکردی آگاهانه و ارادی و تلاشی هدف دار است، برای اینکه بتوانید راه حلی منطقی براساس داده های محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ارایه کنید حتی اگر نویسنده ای توانمند و سخنوری قادر باشید نمی توانید آنچه در ذهن دارید را به کارفرما منتقل کنید، حداقل اینکه کارفرما نمی تواند همه آنچه که شما بیان کرده اید نزد خود محفوظ دارد یا پیمانکار بر مبنای گفته های شما آن را پیاده سازد بنابراین باید طرح ذهنی خود را بر مبنای استانداردی مورد قبول بر کاغذ پیاده ساخته و آن را محفوظ دارید.
سعی دارم عناصر اصلی معماری منظر را با مثال ها و تصاویر لازم تقدیم کنیم شاید در این راستا بیان برخی مفاهیم دشوار باشد یا نویسنده نتواند موضوعات ذهنی خود را به درستی منتقل کند بنابراین راهنمایی شما می تواند در رفع نواقص کمک نماید.
عناصر اصلی در فضای سبز
نقطه
نقطه عنصر اساسی در طراحی - حتی فضای سبز- است گرچه از نظر فلسفی فاقد طول، عرض و عمق است اما این تعریف فلسفی نافی هویت آن نیست زیرا در عمل یک درخت می تواند نقطه ای تاکیدی را در طرح ایجاد کند درحالی که طول، عرض و ارتفاع دارد.
بنابر همان تعریف فلسفی که نقطه خاصیتی ایستانی، بدون جهت و دارای مرکز است وجود عنصری نقطه ای مانند یک درخت در سطح سبز چمن می تواند چنان تاثیری در طرح ایجاد کند که سایر عناصر را فاقد ارزش یا به آنها هویتی مضاعف دهد.
نقطه می تواند بیان کننده حالت های مختلفی باشد مانند:
- دو نقطه دو سر یک خط را مشخص می سازند، مانند دو درخت، دو فرم یا دو مجسمه در دوسوی یک آب نما
- محل تلاقی دو خط
- برخورد گوشه های یک سطح یا حجم
- مرکز یک شکل یا سطح
توجه داشته باشید که نقطه عنصری تاکیدی در یک طرح است. فرض کنید در یک پیاده روی عریض که کاملا تمیز شده یک کاغذ مچاله شده افتاده است، بی اختیار حوزه دید را به سمت خود جلب می کند، اگر نقطه ای که در طرح ایجاد می کنید در مکانی بی تعادل قرار گیرد تمام زحمات خود را به هدر داده اید زیرا سایر عناصر با اهمیت که با هزینه زیاد ایجاد کرده اید را تحت الشعاع قرار خواهد داد. زیرا نقطه در مرکز محیط خود دارای تعادل و سکون است و عناصر اطراف خود را حول خود سازماندهی می کند هرچند وقتی از مرکز دور می شود از تسلط آن کاسته می شود.
ببینید دایره یک سطح است اما خود یک نقطه را تداعی می کند وقتی حوض آبی را به صورت دایره طراحی می کنید اگر فواره را در مر کز آن قرار دهید چشم هر بیننده ای را به سمت مرکز فرا می خوانید ولی اگر فواره را از مر کز دور کنید از قدت نقطه کاسته اید تمین کنید چگونه یک نقطه می تواند عناصر را حول خود سازماندهی کند.
به این تصویر نگاه کنید کدایک از عناصر ویژگی نقطه ای دارند.
در تصویر بالا تعدادی از عناصر نقطه ای نشان داده شده است شاید برای شما سوال پیش آمده باشد که آیا نقطه می تواند شکلی مستطیلی یا چند ظلعی داشته باشد؟
در تصویر بالا شمایی از آنالیز همان نقاط ارایه شده است آیا می توانید آن گونه که می اندیشید تصویر را به صورت نقطه ای آنالیز کنید؟
در بحث بعدی در باره خط صحبت خواهم کرد، نظر و سوالات خود را برای حک و اصلاح مطلب بالا برای من کامنت بگذارید.
اعلام نظر نداشتن هر مطلب را نشانه بی فایده بودن آن تلقی کرده از ارایه ادامه مطلب خودداری خواهم کرد.
سپاس و بدرود
در تماس هایی که برخی از دوستان داشتند اظهار علاقه نمودند که علاوه بر علفی ها انواع درخت، درختچه و ... نیز معرفی شود.
امتثال امر نمودم و سعی خواهم کرد به صورتی که از اهداف سایت دور نشوم گونه های زیبا و منحصر به فردی را معرفی کنم.
اگر دیدگاه یا نظر خاصی دارید به روشهای زیر می توانید دیدگاه خود را به من منتقل نمایید:
· ایمیل shariati83@gmail.com
· اعلام نظر و کامنت گذاری در سایت های pendareroshan.pershianblog -pendareroshanma.blogfa و در همین وبلاک
تمای تلفنی با 09123497257 ساعت 19 تا 21 شامگاهان خشنود خواهم شد دیدگاههای خود را به من اعلام کنید یا مقالات و دست آورد های علمی خود را پیرامون طراحی فضای سبز، طراحی کاشت و ... به اطلاع من برسانید.
اسم تیره: Graminae
اسم انگلیسی: Zoysia Grass
زوی زیا
زوی زیا گیاهی مقاوم به خشکی است که این ویژگی آن را برای نقاط جنوبی کشورمان تبدیل به یکی از گزینه های مناسب نموده است.
برای داشتن رنگ سبز عمیق در کل طول سال، باید تغذیه مناسب و منظم صورت گیرد.
ویژگی ها: زوی زیا بین چمن هااز بهترین گزینه های انتخابی برای نقاط مرکزی و جنوبی کشور است. چون مقاوم به خشکی بوده و با استقرار یافتن در زمین، شروع به تولید چمن قوی و ضخیم و متراکم می نماید و سطح سبز زیبایی ایجاد نموده که با علف های هرز رقابت می نماید. این گیاه با استولون و ریزوم تکثیر می شود.
استولون ها در سطح زمین و ریزومها زیر سطح زمین سبب گسترش گیاه می شوند. این گیاه به دلیل رشد کمی که دارد نسبت به دیگر چمن های گرمسیری، سربرداری کمتری نیاز دارد و به علاوه به دلیل ریشه های عمیق خود، آبیاری کمتری هم می خواهد. زوی زیا به آفات مقاوم بوده، نسبت به پاخوری عالی است.
راهنمای پرورش: بذور زوی زیا به مقدار 8/1 تا 5/2 کیلوگرم در هر 93 مترمربع باید کشت نمود. در برخی نقاط می توان زوی زیا را یه شکل چمن تکراری یا رول هم خریداری نمود. فاصله کشت تکه های چمن را می توان تا 30-15 سانتی متر در نظر گرفت. با این حساب حدود 2 سال طول می کشد تا زوی زیا کل فضا را پر کند.
ارتفاع استاندارد سربرداری این گیاه 5/2 تا 5 سانتی متر می باشد. این گیاه را باید سالی یکبار با محلول های غذایی رقیق تغذیه نمود.